Cumhuriyetle Yaşıt Bir “Aydın”

Cumhuriyetle Yaşıt Bir 'Aydın'                         

Süleyman ÖZEROL

         31 Mart 2016 Günü Aramızdan Ayrılan Sayın Mehmet Aydın'ı Saygıyla Anıyorum

Mahmut Makal, Mehmet Aydın

Mehmet Aydın’ı uzaktan tanırken 16 Nisan 2013 günü Köy Enstitülerinin 73. Kuruluş yıldönümü etkinlikleri çerçevesinde Eğitimciler Derneği tarafından düzenlenen “Köy Enstitüleri ve Edebiyat” panelinde yakından tanıma olanağı buldum.
Eğit-Der Çarşamba Etkinlikleri kapsamında Eğitimciler Evi’nde (Sümer Sokak 10/1) 17 Nisan 2013 günü 17.30-19.30 saatleri arasında Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Yazar Zekeriya Kaya’nın sunumu Harun Ünlü’nün Yönetimi, Mahmut Makal ve Mehmet Aydının katılımı ile “Köy Enstitüleri ve Edebiyat” paneli gerçekleştirildi. Talip apaydın ve Ali Dündar sağlık sorunları nedeniyle katılamadılar.
Köy enstitülülerin ve köy enstitülerine gönül verenler, “Köy Enstitüleri ve Edebiyat” konusunda olduğu kadar bu alanda yayınları olan eğitimci yazar Mahmut Makal ve Mehmet Aydın tarafından yapılan konuşmaları ilgi ile dinlediler. Konuşmacılar, Köy enstitülerinde edebiyat ile çağdaş edebiyatımızda yapıtlar veren Köy Enstitülü yazarlar hakkında bilgilendirmede bulundular. Katılımcıların soru ve eklemeleriyle süresini de aşan panel ilgiyle izlendi.
Programdan sonra görüştüğüm Mahmut Makal, “Mutlaka görüşelim, sohbet edelim. Salı günleri edebiyat söyleşilerine de gel” dedi. Telefonla kendisine bir türlü ulaşamadığımı anlattım. “Gel fotoğraf çektirelim” dedi ve fotoğraflar çektirdik. Panelin diğer konuşmacısı Mehmet Aydın ile tanıştırdı.
Mehmet Aydın ile konuşmamızda Akçadağ İlköğretmen Okulunu bitirdiğimi, on beş yıldır emekli olduğumu, gazetecilikle uğraştığımı, şimdiye dek beş kitap yayınladığımı, H. Nedim Şahhüseyinoğlu’nun yaşamöyküsünü de hazırladığımı söyledim. Malatya Hâkimiyet gazetesine sanatçı yaşamöküleri ağırlıklı haftada bir yazı yazdığımı söylediğimde, “İleride onları bir kitap haline getirebilirsiniz” dedi. Ben de sırada pek çok çalışmam olduğunu söyledim ve bir süre söyleştik.

Mehmet Aydın

4 Mart 1923 tarihinde Afyonkarahisar'ın Bayat Bucağı'nda doğdu. İlkokulu Bayat'ta, ortaokul ve liseyi Afyon'da okudu. 1948 İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü bitirdi. Askerliğini motorlu topçu asteğmeni ve adli subay olarak yaptı.
Pazarören, Cılavuz, Pulur Köy Enstitüleri ve Çanakkale Öğretmen Okulu’yla; Bursa, Konya-Selçuk ve Ankara Gazi Eğitim Enstitüleri'nde öğretmen ve yönetici olarak çalıştı. Bursa Eğitim Enstitüsü'nde bulunduğu sırada görgü ve bilgisini artırmak amacıyla bir yıl Paris'te kalıp, üç yıl da Türk Dili okutmanı olarak Belgrad Üniversitesi'nde görev yaptı.
Eğitim enstitüleri yönetmeliği ile öğretim izlenceleri ve Temel Eğitim Yasası taslağının düzenleme kurullarında delege olarak bulundu. MEB'in görevlendirmesi ile ortaöğretim Türkçe ve Edebiyat Öğretmenlerini Yetiştirme Kursları'nda öğretim görevlisi olarak çalıştı. Bir süre, eski Türk Dil Kurumu'nda Terim Kolu uzmanlığı yaptı. Türkçenin yazım ilkelerini saptama kurulunda üyelikte bulundu. 1980 yılında kendi isteği ile öğretmenlikten emekliye ayrıldı.
Bu çalışmalar süresinde Dil Derneği ve Ankara Edebiyatçılar Derneği'nin kurucuları arasında yer aldı. 1962'de Türkiye Öğretmenleri Milli Federasyonu Yönetim Kurulu'na seçildi. Türkiye Yazarlar Sendikası, Dil Derneği, Edebiyatçılar Derneği, Sanat Kurumu, Dışişleri Türk Derneği, Türkiye Gaziler Vakfı, Sivil Emekliler Derneği, Kültür Bakanlığı Yayınlar Dairesi ve HAGEM üyelikleri görevlerini üstlendi. Öğretim görevlisi olarak uzun yıllar çalıştığı Bilkent Üniversitesi'nden sağlık nedeniyle 2008 yılında emekli oldu. Evli ve üç çocuk babasıdır.

Bakınız Sayın Aydın ne diyor?

“Kül edip yüreğimi
Saçsam bir uçtan bir uca
Anadolu’m yeşerir, ışır belki”

Anadolu’nun aydınlanması, ışıması uğuruna 16 şiir, 12 inceleme ve araştırma, 7 dil ve sözlük, 2 ders, 5 ortak olmak üzere 42 kitap yayınlamış olan Aydın’ın birçok ödülü de var:

Özgürlüğe Açılan Eller (1970 TRT Büyük Ödülü)
Oluşum Dergisi Eleştiri Birincilik Ödülü (1980)
Abdi İpekçi Deneme Yarışması Mansiyonu (1989)
Güneş Dergisi Şiir Mansiyonu (1991)
Nasrettin Hoca Fıkra Derleme Mansiyonu (1997)
Ankara Valiliği Türk Eğitimine Hizmet Ödülü (1998)
Türk Halk Kültürüne Hizmet Ödülü (1998)
TYS-Ank', T. ve Ed. Derneği; Emeğe Saygı Ödülü (2001)

İnsanlığa Adanmış Bir Yaşam

Mehmet Aydın, Köy Enstitülerinde öğretmenlik yapmış, çok sayıda kitabı olan bir yazar, şair. Hasan Hüseyin Korkmazgil’i incelemiş, şairlerle ilgili kitap hazırlıyormuş. İki kitabını aldım. 1. Şiire Yolculuk: Yorum Basın Yayın, Ankara 2013, 448 sayfa. Tüm şiirlerini bu kitapta toplamış. 2. İnsanlığa Adanmış Bir Yaşam (Anılar, Söylemler, Anlatılar): Sone Yayınları, İstanbul 2012, 656 sayfa.
“Anılar-Söylemler-Anlatılar” alt başlığını taşıyan yapıt Sayın Mehmet aydın ile ilgili kapsamlı bir yapıt. Bazı bölümlerden oluşmuş.
Güncellikler Üzerine ve Anılar: Çeşitli konular, kişiler hakkında yazıları…
Neler Söylendi Neler Yazıldı: başkalarının hakkında yazdıkları…
Aydınlar, Şairler, Öykücüler ve dostlar üzerine: adı üstünde…
Söylemler (sormacalar): on kişi ile söyleşileri…
Yaşamöyküsü, Eserleri, Öğrencileri, Yakınları, Akrabaları: Kısaca bunlardan söz edilmiş. 
“İnsanlığa Adanmış Bir Yaşam” kitabı ile ilgili olarak bazı düşüncelerimi açıklamak istiyorum.
Ben olsam 656 sayfalık kitabı bir değil iki kitap olarak yayınlardım.
153-462 sayfalar arsında yer alan “Neler Söylendi Neler Yazıldı” bölümünü farklı bir adla, hakkında yazanları ve bölümü tanıtıcı bir giriş ya da önsöz ile ayrı bir kitap olarak yayınlardım. Geriye kalanları da kendi yazıları olduğu için başka bir adla bir kitap olarak yayınlardım.
Sayın Aydın’a saygılarımı sunuyorum.

(Malatya Hakimiyet Gazetesinde Yayınlandı-Mayıs 2013)